در دنیای پرشتاب ساخت‌وساز ، آسانسورهای کارگاهی نقش حیاتی در جابجایی افراد و مصالح در پروژه‌های بزرگ ایفا می‌کنند. از میان تمام اجزای این ماشین‌آلات پیچیده، موتور آسانسور مهم‌ترین بخش است. با توجه به افزایش قیمت موتور آسانسور در سال‌های اخیر، نگهداری و تعمیر موتور آسانسور کارگاهی به یک راهکار مقرون‌به‌صرفه و ضروری تبدیل شده است. از خرابی‌های رایج مثل پاراشوت نادرست و دنده‌های گیربکس تا لرزش‌های ناشی از ماردون، هر مشکلی با دقت و دانش متخصصان ماهر قابل برطرف شدن است.
در چه صورتی به تعمیر موتور آسانسور کارگاهی نیاز است؟
تعمیر موتورهای آسانسور کارگاهی زمانی ضروری است که نشانه‌های خرابی یا نقص در عملکرد موتور مشاهده شود. از آنجایی که موتور آسانسور بخش اصلی سیستم است، هر گونه خرابی در آن می‌تواند باعث توقف کامل آسانسور و مشکلات ایمنی شود. نشانه‌های خرابی موتور آسانسور که به تعمیر نیاز دارند شامل موارد زیر می‌شوند:
- لرزش یا عدم حرکت صحیح: اگر پس از روشن شدن، آسانسور شروع به لرزش می‌کند یا به درستی حرکت نمی‌کند، احتمال خرابی موتور وجود دارد. این وضعیت می‌تواند ناشی از مشکلات مکانیکی یا الکتریکی در موتور باشد.
- صدای غیرعادی: یکی از علائم رایج خرابی موتور، صدای غیرعادی یا ناهموار در حین عملکرد است. این صداها می‌توانند به دلیل سایش قطعات داخلی موتور، بلبرینگ‌های خراب یا دیگر مشکلات فنی باشد.
- تکان‌های شدید در حین حرکت: اگر کابین آسانسور در حین حرکت دچار تکان‌های شدید می‌شود، نشان‌دهنده مشکلاتی در موتور، کابل‌ها یا سیستم‌های مکانیکی است که می‌تواند منجر به خرابی بیشتر شود.
- توقف موتور زیر بار: اگر موتور آسانسور زیر بار مورد انتظار متوقف می‌شود یا نمی‌تواند به سرعت استاندارد خود برسد، این علامتی از خرابی در توان موتور یا مشکلات الکتریکی مرتبط با سیم‌پیچ‌ها یا درایورهای آن است.
- بوی سوختگی یا گرمای غیرطبیعی: در برخی موارد، خرابی موتور با بوی سوختگی ناشی از داغ شدن بیش از حد قطعات موتور همراه است. این می‌تواند ناشی از اتصال کوتاه، سیم‌کشی معیوب یا مشکلات دیگر در سیستم الکتریکی موتور باشد.
در تمامی موارد بالا نیاز به تعمیر موتور آسانسور کارگاهی خواهد بود. برای جلوگیری از خرابی‌های جدی‌تر و خطرناک‌تر، در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید موتور آسانسور توسط تکنسین‌های متخصص و مجرب بررسی و تعمیر شود.
بررسی انواع خرابی‌های موتور آسانسور کارگاهی
خرابی‌های موتور آسانسور کارگاهی به دو دسته کلی خرابی‌های الکتریکی و خرابی‌های مکانیکی تقسیم می‌شوند:
- خرابی‌های الکتریکی موتور آسانسور
خرابی‌های الکتریکی به مشکلاتی که در مسیر جریان برق و قطعات الکتریکی موتور ایجاد می‌شود، اطلاق می‌گردد. خرابی‌های الکتریکی را در زیر مشاهده می‌کنید:
- قطع شدگی در مسیر جریان برق: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که ارتباط برق در مسیر فازهای موتور قطع شده و موتور به‌درستی کار نمی‌کند. نشانه آن عدم واکنش موتور به اتصال برق و عدم جریان در مسیر فازهاست.
- اتصال بدنه: در این حالت، جریان برق به بدنه موتور انتقال می‌یابد که می‌تواند منجر به مشکلات ایمنی و عملکرد نادرست موتور شود. برای تشخیص این مشکل از اهم‌متر استفاده می‌شود.
- اتصال کوتاه در سیم‌پیچ‌ها: وقتی که سیم‌پیچ‌های موتور دچار اتصال کوتاه می‌شوند، موتور توانایی تولید نیروی کافی را ندارد و سرعت و کارایی آن کاهش می‌یابد. مقاومت نامتعادل سیم‌پیچ‌ها نشان‌دهنده این مشکل است.
- خرابی‌های مکانیکی موتور آسانسور
خرابی‌های مکانیکی بیشتر مربوط به اجزای فیزیکی و متحرک موتور و گیربکس هستند که شامل موارد زیر هستند:
- خرابی دنده گیربکس: این خرابی به دلیل استهلاک یا ضربات شدید به گیربکس رخ می‌دهد. نشانه این مشکل لرزش‌ها و صدای منظم و ریتمیک در طول حرکت کابین است.
- خرابی ماردون گیربکس: ماردون موتورهای با کیفیت پایین‌تر به علت ضعف مواد اولیه یا تکنولوژی تولید دچار خرابی می‌شود. این مشکل با لرزش‌های کوچک و مداوم در حرکت کابین مشخص می‌شود که که نیاز به تعمیر موتور آسانسور کارگاهی و تعویض ماردون دارد.
- خوردگی فلکه موتور: فلکه موتور در صورت عدم رعایت استانداردها در نصب یا انتخاب جنس مناسب دچار خوردگی می‌شود. این مشکل با ایجاد براده در زیر فلکه و حرکت لرزشی کابین مشخص می‌شود.
- خرابی بلبرینگ‌ها: بلبرینگ‌ها از اجزای کلیدی در کاهش اصطکاک و انتقال نیرو هستند. خرابی آنها می‌تواند منجر به صدای غیرطبیعی در موتور شود.
مراحل و راهکارهای کارشناسی و تعمیر موتور آسانسور کارگاهی
تعمیر و نگهداری آسانسورهای کارگاهی، یکی از بخش‌های حیاتی در حوزه‌ی ساخت و ساز صنعتی است. اولین گام یافتن یک مرکز متخصص است و پس از آن باید مراحل زیر را طی نمایید:
- مرحله اول: پر کردن فرم خرابی و ارسال تصاویر
ابتدا لازم است که فرم خرابی توسط کارفرما تکمیل شود. همچنین، ارسال عکس‌ها و ویدئوهای مربوط به محل پروژه و موتور آسانسور جهت بررسی اولیه ضروری است. این داده‌ها به کارشناسان کمک می‌کند تا بدون نیاز به حضور اولیه، به بررسی مشکلات احتمالی بپردازند.
- مرحله دوم: بررسی و بازدید تخصصی
در این مرحله، کارشناسان با استفاده از عکس‌ها و فیلم‌های ارسالی، وضعیت موتور آسانسور را ارزیابی می‌کنند. اگر نیاز به بررسی بیشتر باشد، تیم متخصص به محل اعزام می‌شود تا بازدید حضوری و دقیق‌تری از موتور انجام دهد.
- مرحله سوم: عیب‌یابی و باز کردن موتور
پس از انجام بازدید حضوری یا بررسی‌های اولیه، مرحله عیب‌یابی دقیق آغاز می‌شود. در این مرحله، بدنه موتور باز شده و تشخیص نهایی بر اساس مشاهده مستقیم قطعات و وضعیت داخلی موتور صورت می‌گیرد.
- مرحله چهارم: تعمیر یا تعویض قطعه معیوب
پس از تشخیص نهایی، قطعه معیوب از موتور جدا می‌شود و بسته به میزان خرابی، تعمیر یا تعویض می‌گردد. در این مرحله، استفاده از قطعات اصلی و با کیفیت برای حفظ عملکرد بهینه موتور ضروری است.
- مرحله پنجم: تست عملکرد موتور
پس از انجام تعویض یا تعمیر موتور آسانسور کارگاهی، این قطعه مورد آزمایش قرار می‌گیرد. این تست‌ها به منظور اطمینان از رفع کامل مشکل و عملکرد صحیح موتور انجام می‌شوند.
- مرحله ششم: بستن و راه‌اندازی مجدد
در مرحله نهایی، موتور مجدداً بسته شده و به مدار اصلی برمی‌گردد. سپس، آسانسور راه‌اندازی می‌شود و عملکرد آن تحت نظارت قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که تمامی مشکلات برطرف شده است.
عوامل موثر بر هزینه تعمیرات موتور آسانسور کارگاهی
تعمیر موتور آسانسورهای کارگاهی یکی از فعالیت‌های پیچیده و حیاتی در نگهداری تجهیزات ساخت و ساز است. هزینه تعمیر این موتورها تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
- نوع و شدت آسیب
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر هزینه، نوع و شدت آسیبی است که به موتور وارد شده است. هرچه خرابی بزرگ‌تر و پیچیده‌تر باشد، زمان و هزینه بیشتری برای تعمیر آن لازم خواهد بود.
- تعداد طبقات و نوع ساختمان
ساختمان‌های تجاری، مسکونی و صنعتی هر یک دارای ویژگی‌های خاصی هستند که بر هزینه تعمیرات آسانسور تأثیر می‌گذارد. تعداد طبقات ساختمان و نوع کاربری آن (تجاری یا مسکونی) نیز می‌تواند نقشی کلیدی در میزان هزینه‌ها داشته باشد. هرچه ساختمان بزرگ‌تر و طبقات بیشتری داشته باشد، آسانسور در معرض فشار و کارکرد بیشتر قرار می‌گیرد که باعث افزایش استهلاک قطعات و نیاز به تعمیرات گسترده‌تر می‌شود.
- منطقه سرویس‌دهی
مکان جغرافیایی پروژه یا ساختمانی که آسانسور در آن قرار دارد، می‌تواند به طور مستقیم بر هزینه تعمیر تأثیر بگذارد.
- کارکرد و عمر مفید آسانسور
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده هزینه تعمیر، میزان کارکرد آسانسور و سن قطعات آن است. آسانسورهایی که مدت طولانی‌تری در حال استفاده بوده‌اند، نیاز بیشتری به تعمیرات و تعویض قطعات دارند. قطعات قدیمی‌تر به مرور زمان کارایی خود را از دست می‌دهند که در نتیجه هزینه تعمیر موتور آسانسور کارگاهی بیشتر خواهد بود.
- هزینه قطعات یدکی و تعمیرات تخصصی
قطعات موتور آسانسور، به‌ویژه اگر قطعات اصلی یا وارداتی باشند، هزینه بالایی دارند. نوع قطعات معیوب و پیچیدگی تعمیر آنها نیز تأثیر زیادی بر هزینه دارد.
- سیستم ایمنی آسانسور
یکی دیگر از عواملی که بر هزینه تعمیرات تأثیرگذار است، سیستم ایمنی آسانسور است. تعمیر و تنظیم اجزای مرتبط با ایمنی آسانسور، نظیر پاراشوت، میکروسوئیچ‌ها و ترمزها، نیازمند دقت و تجهیزات خاصی است که می‌تواند به افزایش هزینه‌ها منجر شود.
عواملی که سبب خرابی موتور آسانسورهای کارگاهی می‌شود
موتور آسانسورهای کارگاهی به دلیل کاربردهای سنگین و شرایط سخت کاری، مستعد خرابی‌های مختلفی هستند. آگاهی از عوامل موثر بر خرابی موتورهای آسانسور کارگاهی می‌تواند به پیشگیری از مشکلات جدی و افزایش عمر مفید آنها کمک کند. در ادامه، مهم‌ترین عوامل خرابی موتور آسانسورهای کارگاهی را بررسی می‌کنیم:
- نوسانات ولتاژ تغذیه
یکی از اصلی‌ترین دلایل خرابی موتور آسانسور، نوسانات یا عدم تقارن در ولتاژ تغذیه است. مشکلات ولتاژی مانند افت ولتاژ یا قطعی یکی از فازها می‌تواند به آسیب‌های جدی به سیم‌پیچ‌ها و سایر اجزای موتور منجر شود.
- خرابی بلبرینگ‌ها
بلبرینگ‌ها در موتور آسانسور وظیفه کاهش اصطکاک و تسهیل حرکت قطعات داخلی را دارند. یکی از خرابی‌های رایج در موتورهای آسانسور، خرابی بلبرینگ‌ها است که باعث می‌شود موتور عملکرد نامطلوبی داشته باشد.
- نصب نادرست موتور آسانسور
نصب صحیح موتور آسانسور نقش حیاتی در عملکرد بهینه و طول عمر آن دارد. تراز نبودن موتور بر روی شاسی و نادرستی در نصب سیم بکسل‌ها می‌تواند به مشکلاتی مانند خوردگی و ساییدگی فلکه گیربکس و سیم بکسل‌ها منجر شود. اگر سیم بکسل‌ها به درستی تنظیم نشوند و توازن در فشار وارد بر آنها رعایت نشود، منجر به خرابی فلکه گیربکس و در نتیجه خرابی موتور خواهد شد که در این صورت نیاز به تعویض یا تعمیر موتور آسانسور کارگاهی خواهد بود.
- بالا رفتن دمای سیم‌پیچی موتور
در موتورهای الکتریکی، یکی از مشکلات شایع، سوختن سیم‌پیچ‌ها به دلیل افزایش دما است. این مشکل معمولا زمانی رخ می‌دهد که موتور دچار اضافه بار شود و جریان بیش از حد از سیم‌پیچ‌ها عبور کند.
- عدم روغن‌کاری مناسب
روغن‌کاری صحیح و به موقع قطعات متحرک، به ویژه سیم بکسل‌ها، یکی از عوامل کلیدی در نگهداری و جلوگیری از خرابی‌های زودرس است.